Οι θάνατοι από τροχαία ατυχήματα στην ΕΕ μειώθηναν κατά 3% το 2024

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε τα προκαταρκτικά αριθμητικά στοιχεία για τους θανάτους από τροχαία ατυχήματα το 2024. Πέρυσι περίπου 19.800 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε τροχαία ατυχήματα στην ΕΕ, αριθμός που συνιστά ελαφρά μείωση κατά 3 % σε σχέση με το 2023  και ισοδυναμεί με 600 λιγότερες απώλειες ανθρώπινων ζωών. Ακόμη και αν οι θάνατοι από τροχαία ατυχήματα μειώθηκαν περισσότερο το 2024 απ’ ό,τι το 2023, ο συνολικός ρυθμός βελτίωσης παραμένει υπερβολικά αργός και τα περισσότερα κράτη μέλη δεν βρίσκονται σε καλό δρόμο για την επίτευξη του στόχου της ΕΕ για μείωση κατά το ήμισυ των θανάτων από τροχαία ατυχήματα έως το 2030. Τον Μάρτιο του 2023 η Επιτροπή, θέλοντας να ενισχύσει τη δέσμευση που έχει αναλάβει ως προς την οδική ασφάλεια, υπέβαλε δέσμη προτάσεων για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται επικαιροποιημένες απαιτήσεις για τις άδειες οδήγησης και τη διασυνοριακή επιβολή της νομοθεσίας. Σύντομα θα εκδώσει νέα νομοθεσία για τον τεχνικό έλεγχο με σκοπό να μειωθεί ο αριθμός των μη ασφαλών οχημάτων που κυκλοφορούν στο οδικό δίκτυο της ΕΕ.

Αποκλίνουσες τάσεις μεταξύ των κρατών μελών

Η πρόοδος στον τομέα της οδικής ασφάλειας παραμένει άνιση μεταξύ των κρατών μελών, καθώς σε ορισμένες χώρες παρατηρούνται αξιοσημείωτες βελτιώσεις, ενώ άλλες χώρες δυσκολεύονται να μειώσουν τους θανάτους από τροχαία ατυχήματα. Κατά την τελευταία πενταετία, ο αριθμός των θανάτων από τροχαία ατυχήματα στην Ελλάδα, στην Ισπανία, στη Γαλλία και στην Ιταλία μειώθηκε ελάχιστα, ενώ στην Ιρλανδία και στην Εσθονία αυξήθηκε (αν και σε μικρότερες χώρες οι ετήσιες διακυμάνσεις τείνουν να είναι εντονότερες). Αντιθέτως, η Βουλγαρία, η Δανία, η Λιθουανία, η Πολωνία και η Σλοβενία σημειώνουν σημαντική πρόοδο προς την επίτευξη του στόχου μείωσης κατά 50 %.

Η Σουηδία και η Δανία παραμένουν οι ασφαλέστερες χώρες από άποψη οδικής ασφάλειας, καθώς σημειώνουν χαμηλά ποσοστά 20 και 24 θανάτων ανά εκατομμύριο κατοίκων, αντίστοιχα. Ταυτόχρονα, τα υψηλότερα ποσοστά θανάτων εξακολουθούν να καταγράφονται στη Ρουμανία (77 ανά εκατομμύριο) και στη Βουλγαρία (74 ανά εκατομμύριο), αν και από το 2019 οι χώρες αυτές κατόρθωσαν να μειώσουν τα θανατηφόρα τροχαία ατυχήματα πάνω από 20 %. Ο μέσος όρος της ΕΕ είναι 44 θάνατοι από τροχαία ατυχήματα ανά εκατομμύριο κατοίκων.

Ομάδες που επηρεάζονται περισσότερο και παράγοντες κινδύνου

Οι αγροτικές οδοί εξακολουθούν να είναι το πιο επικίνδυνο τμήμα του οδικού δικτύου, καθώς το 52 % των θανάτων σημειώνονται σε αυτές τις οδούς. Η πλειονότητα των θανάτων από τροχαία ατυχήματα (77 %) ήταν άνδρες, ενώ άτομα μεγαλύτερης ηλικίας (65 ετών και άνω) και νεότερης ηλικίας (18-24 ετών) είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι χρήστες του οδικού δικτύου. Όσον αφορά τον τύπο χρήστη του οδικού δικτύου, οι επιβαίνοντες σε αυτοκίνητα αντιπροσωπεύουν το μεγαλύτερο ποσοστό θανάτων, ακολουθούμενοι από τους μοτοσικλετιστές (20 %), τους πεζούς (18 %) και τους ποδηλάτες (10 %). Οι ευάλωτοι χρήστες του οδικού δικτύου, συμπεριλαμβανομένων πεζών, ποδηλατών και μοτοσικλετιστών, αντιστοιχούν σχεδόν στο 70 % των θανάτων από τροχαία ατυχήματα σε αστικές περιοχές, γεγονός που αναδεικνύει την επείγουσα ανάγκη καλύτερων μέτρων ασφαλείας για την προστασία τους.

Ιστορικό

Το 2018 η ΕΕ έθεσε ως στόχο τη μείωση κατά 50 % των θανάτων από τροχαία ατυχήματα —και, για πρώτη φορά, για μείωση και των σοβαρών τραυματισμών— έως το 2030. Αυτοί οι στόχοι καθορίστηκαν στο στρατηγικό σχέδιο δράσης για την οδική ασφάλεια και στο πλαίσιο πολιτικής της ΕΕ για την οδική ασφάλεια για την περίοδο 2021-2030 της Επιτροπής, στα οποία επίσης προβλέπονταν σχέδια οδικής ασφάλειας που αποσκοπούν στην επίτευξη έως το 2050 του στόχου να μην σημειώνεται κανένας θάνατος από τροχαία ατυχήματα («Όραμα μηδενικών απωλειών»).

Τον Μάρτιο του 2023 η Επιτροπή υπέβαλε δέσμη προτάσεων με αντικείμενο την οδική ασφάλεια, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται επικαιροποιημένες απαιτήσεις για τις άδειες οδήγησης και τη βελτίωση της διασυνοριακής επιβολής των κανόνων οδικής κυκλοφορίας. Για να συμβάλει μάλιστα περαιτέρω σε αυτές τις προσπάθειες, η Επιτροπή θα εκδώσει σύντομα νέες προτάσεις για την αναθεώρηση της νομοθεσίας που διέπει τον τεχνικό έλεγχο, με σκοπό να μειωθεί ο αριθμός των μη ασφαλών οχημάτων που κυκλοφορούν στο οδικό δίκτυο της ΕΕ και των ατυχημάτων που προκαλούνται από αυτά.

Η οδική ασφάλεια αποτελεί επίσης βασικό στοιχείο των πρωτοβουλιών πολιτικής της ΕΕ για την κινητικότητα, συμπεριλαμβανομένων της στρατηγικής για βιώσιμη και έξυπνη κινητικότητα, του νέου κανονισμού ΔΕΔ-Μ και του πλαισίου αστικής κινητικότητας.

Μαζί με τα στατιστικά στοιχεία που παρουσιάζονται, το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Οδικής Ασφάλειας δημοσιεύει επίσης μια νέα ετήσια έκθεση στατιστικών στοιχείων με δεδομένα έως το 2023 και αναλυτικές θεματικές εκθέσεις με αντικείμενο την οδική ασφάλεια όσον αφορά τα παιδιά, τους επαγγελματίες οδηγούς και τη νοοτροπία οδικής ασφάλειας.

Για περισσότερες πληροφορίες

Αναλυτικά στατιστικά στοιχεία του 2024 για την οδική ασφάλεια

Θάνατοι από τροχαία ατυχήματα — προκαταρκτικά στοιχεία για το 2024

Πηγή: Βάση δεδομένων CARE της ΕΕ για τα τροχαία ατυχήματα και εθνικές πηγές. Τα στοιχεία για τον πληθυσμό προέρχονται από την Eurostat.

Τα αριθμητικά στοιχεία για το 2024 βασίζονται σε προκαταρκτικά στοιχεία για τις περισσότερες χώρες και υπόκεινται σε αλλαγές κατά τη δημοσιοποίηση των τελικών στοιχείων το φθινόπωρο του 2025. Οι εκτιμήσεις για το 2024 καλύπτουν ολόκληρο το έτος και όλους τους δρόμους και αναφέρονται σε θανάτους εντός 30 ημερών, αλλά για τις ακόλουθες χώρες βασίζονται σε αποσπασματικά στοιχεία: Βέλγιο και Πορτογαλία (για κάθε χώρα οι εκτιμήσεις βασίζονται σε στοιχεία για τους πρώτους έξι μήνες). Επισημαίνεται ότι στις Κάτω Χώρες οι θάνατοι που καταγράφονται από την αστυνομία δεν αναφέρονται επαρκώς σε ποσοστό περίπου 10-15 %. Το 2024 σημειώθηκαν 3 θάνατοι από τροχαία ατυχήματα στο Λιχτενστάιν. 

Τα στοιχεία για το 2024 συγκρίνονται με τρεις χρονικές περιόδους: το 2023 (το προηγούμενο έτος), το 2019 (έτος αναφοράς για τον στόχο μείωσης των θανάτων κατά 50 % έως το 2030) και τον μέσο όρο της περιόδου 2017-2019 (για να ληφθούν υπόψη οι διακυμάνσεις στις μικρές χώρες). Οι ποσοστιαίες μεταβολές στον πίνακα βασίζονται στον απόλυτο αριθμό θανάτων και όχι στο ποσοστό ανά εκατομμύριο πληθυσμού.

Δηλώσεις

 Η μείωση των θανάτων από τροχαία ατυχήματα κατά 3 % είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, όμως δεν αρκεί. Κάθε χρόνο εξακολουθούν να χάνονται πάρα πολλές ανθρώπινες ζωές στους δρόμους μας. Πρέπει να εντείνουμε τις προσπάθειες για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας, ιδίως για τους ευάλωτους χρήστες του οδικού δικτύου και στις περιοχές υψηλού κινδύνου, όπως οι αγροτικές οδοί. Κάθε ζωή που χάνεται συνιστά αδικαιολόγητη απώλεια, γι’ αυτό τασσόμαστε με προσήλωση στον στόχο μας να υλοποιήσουμε το όραμα μηδενικών απωλειών.