Oμάδα υψηλού επιπέδου για τον αμπελοοινικό τομέα της ΕΕ
H Επιτροπή κάλεσε εκπροσώπους των κρατών μελών της ΕΕ να συμμετάσχουν σε μια ομάδα υψηλού επιπέδου για την πολιτική για τον οίνο, όπου θα συζητηθούν οι προκλήσεις και οι ευκαιρίες για τον τομέα. Η Ομάδα θα πραγματοποιήσει την πρώτη της συνεδρίαση στις 11 Σεπτεμβρίου 2024. Οι οργανώσεις των ενδιαφερόμενων μερών θα προσκληθούν επίσης στην πρώτη συνεδρίαση για να παρουσιάσουν την αξιολόγηση της κατάστασης και των προοπτικών για τον αμπελοοινικό τομέα της ΕΕ.
Ο Επίτροπος Γεωργίας της ΕΕ, Janusz Wojciechowski, ανακοίνωσε τη σύσταση της Ομάδας Υψηλού Επιπέδου κατά τη σύνοδο του Συμβουλίου Γεωργίας και Αλιείας στις 27 Μαΐου 2024, ανταποκρινόμενος στα αιτήματα του ευρωπαϊκού αμπελοοινικού τομέα.
Κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων δεκαετιών, ο αμπελοοινικός τομέας της ΕΕ υπήρξε επιτυχημένος. Πλαισιωμένη από ένα ολοκληρωμένο ρυθμιστικό σύστημα, η ΕΕ κατέχει ηγετική θέση στον κόσμο, με τις εξαγωγές να τριπλασιάζονται σε αξία κατά την εν λόγω περίοδο. Παρά την επιτυχία αυτή και τη σημαντική συμβολή του στο ΑΕΠ της ΕΕ, ο τομέας αντιμετωπίζει σήμερα σημαντικές προκλήσεις λόγω της μακροπρόθεσμης μείωσης της εγχώριας κατανάλωσης, της μετατόπισης των προτιμήσεων των καταναλωτών και του ασταθούς και λιγότερο παγκοσμιοποιημένου διεθνούς πλαισίου που επηρεάζει τις βασικές εξαγωγικές αγορές μας. Επιπλέον, ο τομέας αντιμετωπίζει όλο και πιο απρόβλεπτες συνθήκες παραγωγής και συγκομιδής λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Ο αμπελοοινικός τομέας της ΕΕ πρέπει να προσαρμοστεί σε αυτές τις νέες πραγματικότητες και το πλαίσιο πολιτικής θα πρέπει να είναι κατάλληλο για να συνοδεύει την απαιτούμενη μετάβαση.
Η ομάδα υψηλού επιπέδου για την πολιτική για τον οίνο θα χρησιμεύσει ως φόρουμ για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων και τη διερεύνηση πιθανών λύσεων. Η ομάδα θα συνεδριάσει τουλάχιστον τρεις φορές και αναμένεται να εκδώσει συμπεράσματα και συστάσεις για μελλοντικές εξελίξεις πολιτικής έως τις αρχές του 2025.
Ιστορικό
Ο αμπελοοινικός τομέας της ΕΕ αποτελεί πυλώνα της πολιτιστικής κληρονομιάς της ΕΕ και συμβάλλει σημαντικά στην οικονομία, την κοινωνία και τις αγροτικές περιοχές της ΕΕ. Η αξιακή αλυσίδα του οίνου ενισχύει την ποιότητα, τη βιωσιμότητα και την ανταγωνιστικότητα του γεωργικού τομέα της ΕΕ. Δημιουργεί κατ’ εκτίμηση 3 εκατομμύρια άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης, οι περισσότερες σε αγροτικές περιοχές, και συνεισφέρει περίπου 130 δισ. EUR στο ΑΕΠ της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της άμεσης και προκαλούμενης αξίας που παράγεται σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού. Σε επίπεδο ΕΕ, ο αμπελοοινικός τομέας προστατεύεται από ένα διεξοδικό κανονιστικό πλαίσιο και υποστηρίζεται από προγράμματα στήριξης του οίνου στις οινοπαραγωγές χώρες.
Η ΕΕ κατέχει ηγετική θέση παγκοσμίως στην παραγωγή οίνου (60 %), στην κατανάλωση (48 %) και στην αξία των εξαγωγών (60 %). Ταυτόχρονα, οι κοινωνικές και δημογραφικές αλλαγές επηρεάζουν την ποσότητα, την ποιότητα και τους τύπους κρασιού που καταναλώνονται. Η κατανάλωση κρασιού βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων τριών δεκαετιών. Οι ερυθροί οίνοι της ναυαρχίδας της ΕΕ αντικαθίστανται από φρέσκους και ελαφρύτερους οίνους ή από άλλα ποτά που προσαρμόζονται ευκολότερα στις νέες γεύσεις. Οι παραδοσιακές εξαγωγικές αγορές για τους οίνους της ΕΕ επηρεάζονται από έναν συνδυασμό αποκατανάλωσης και γεωπολιτικών παραγόντων, γεγονός που οδηγεί σε πιο ακανόνιστα πρότυπα εισαγωγών. Επιπλέον, η παραγωγή γίνεται απρόβλεπτη, δεδομένης της ακραίας ευπάθειας του αμπελοοινικού τομέα στην κλιματική αλλαγή. Η Επιτροπή συνεργάζεται με τα κράτη μέλη της ΕΕ για να βοηθήσει τον αμπελοοινικό τομέα να προσαρμοστεί σε αυτές τις περίπλοκες νέες πραγματικότητες. Τα τελευταία στοιχεία για τον αμπελοοινικό τομέα διατίθενται στο Παρατηρητήριο της Αγοράς Οίνου.