Διαφορα

1,2 εκατομμύρια άνθρωποι υποφέρουν από καταστροφική πείνα λόγω συγκρούσεων το 2025

14/11/2025

Η Ενδιάμεση Επικαιροποίηση της Ετήσιας Παγκόσμιας Έκθεσης για τις Επισιτιστικές Κρίσεις (GRFC), που δημοσιεύθηκε, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την καταστροφική επισιτιστική ανασφάλεια σε έξι χώρες ή εδάφη: Σουδάν, Γάζα, Νότιο Σουδάν, Υεμένη, Αϊτή και Μάλι.

Το Κυβερνείο της Γάζας βρίσκεται σε κατάσταση λιμού από τον Ιούλιο και άλλες περιοχές προβλέπεται να λιμοκτονήσουν. Στη Γάζα, περισσότεροι από μισό εκατομμύριο άνθρωποι αντιμετώπιζαν λιμοκτονία τον Ιούλιο. Στο Σουδάν, ο λιμός επιβεβαιώθηκε για πρώτη φορά τον Αύγουστο του 2024.

Και στις έξι χώρες/περιοχές, η κρίση προκαλείται από τον άνθρωπο, καθώς οι συνεχιζόμενες συγκρούσεις αποτελούν τον κύριο παράγοντα οξείας επισιτιστικής ανασφάλειας. Η Γάζα, το Νότιο Σουδάν και η Υεμένη έχουν επίσης το υψηλότερο ποσοστό των πληθυσμών τους που υποφέρουν από καταστροφική επισιτιστική ανασφάλεια (φάση 5 της IPC).

Πρόκειται για το σοβαρότερο επίπεδο οξείας επισιτιστικής ανασφάλειας σύμφωνα με την ολοκληρωμένη ταξινόμηση των φάσεων επισιτιστικής ασφάλειας (IPC), μια πολυσυμμετοχική πρωτοβουλία για την αντιμετώπιση της επισιτιστικής κρίσης σε παγκόσμιο επίπεδο.

Τα νοικοκυριά στη φάση 5 της IPC αντιμετωπίζουν ακραία έλλειψη τροφίμων, ακόμη και μετά την πλήρη αξιοποίηση των ικανοτήτων αντιμετώπισης, και χρειάζονται επείγουσα ανθρωπιστική δράση για τον μετριασμό της πείνας και του οξέος υποσιτισμού και την πρόληψη του εκτεταμένου θανάτου.

Σύμφωνα με την ενδιάμεση επικαιροποίηση του GRFC, ορισμένες περιοχές στην πολιτεία του Άνω Νείλου του Νοτίου Σουδάν διατρέχουν κίνδυνο λιμού λόγω της κλιμάκωσης των συγκρούσεων και των δεινών οικονομικών συνθηκών.

Η έκθεση παρουσιάζει άλλα αριθμητικά στοιχεία σχετικά με την εξέλιξη της οξείας επισιτιστικής ανασφάλειας (που ορίζεται από την IPC ως στέρηση τροφίμων που απειλεί ζωές και μέσα διαβίωσης, ανεξάρτητα από τα αίτια, το πλαίσιο ή τη διάρκεια) σε χώρες που πλήττονται από επισιτιστική κρίση:

Οι χώρες ή τα εδάφη με τα μεγαλύτερα ποσοστά υψηλών επιπέδων οξείας επισιτιστικής ανασφάλειας παρέμειναν σε μεγάλο βαθμό τα ίδια μεταξύ 2024 και Αυγούστου 2025. Η Γάζα (100%), το Νότιο Σουδάν (57%), η Υεμένη (52%) και το Σουδάν (51%) συγκαταλέγονται επίσης μεταξύ των χωρών που επλήγησαν περισσότερο το 2024 και εξακολουθούν να πλήττονται το 2025, με την Αϊτή (51%) να παραμένει επίσης μεταξύ των πέντε χωρών που επλήγησαν σοβαρότερα.
Όσον αφορά τον συνολικό αριθμό των ατόμων που αντιμετωπίζουν υψηλά επίπεδα οξείας επισιτιστικής ανασφάλειας, η Νιγηρία (30,6 εκ.), η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (27,7 εκ.) και το Σουδάν (24,6 εκ.) παραμένουν μεταξύ των πέντε χωρών που επλήγησαν περισσότερο το 2025. Ωστόσο, το Μπαγκλαντές και η Αιθιοπία αντικαθίστανται πλέον από την Υεμένη (18,1 εκ.) και τη Μιανμάρ (16,7 εκ.) στις πέντε χειρότερες χώρες. Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η Αιθιοπία δεν περιλαμβάνεται στον κατάλογο λόγω έλλειψης στοιχείων για το 2025.
Τα στοιχεία σχετικά με τις διατροφικές κρίσεις για το 2025 είναι διαθέσιμα για 24 χώρες και εδάφη. Συγκεκριμένα, 13 από αυτά έχουν πάνω από 1 εκατομμύριο παιδιά ηλικίας 6-59 μηνών που υποσιτίζονται έντονα, με τους μεγαλύτερους αριθμούς να βρίσκονται στη Νιγηρία, τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και το Αφγανιστάν. Το Σουδάν, η Γάζα, η Υεμένη και το Νότιο Σουδάν αντιμετωπίζουν τις σοβαρότερες διατροφικές κρίσεις όσον αφορά την επικράτηση.
Έλλειμμα ανθρωπιστικής χρηματοδότησης: Το παγκόσμιο τοπίο της ανθρωπιστικής χρηματοδότησης αντιμετωπίζει βαθιές περικοπές, με μείωση κατά 17% της επίσημης αναπτυξιακής βοήθειας (ΕΑΒ) που προβλέπεται για το 2025 και σημαντική μείωση της χρηματοδότησης για προγράμματα επισιτιστικής ασφάλειας και διατροφής. Αυτή η μείωση της χρηματοδότησης θα αποτελέσει πρόκληση για την ανθρωπιστική αντίδραση. Για παράδειγμα, το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα, ο μεγαλύτερος ανθρωπιστικός οργανισμός τροφίμων στον κόσμο, εκτιμά ότι θα φτάσει σχεδόν 16,7 εκατομμύρια λιγότερα άτομα το 2025 σε σύγκριση με το 2024, αριθμός που αντιπροσωπεύει μείωση κατά 21%.
Ο τομέας της διατροφής επηρεάζεται σοβαρά από τις περικοπές στη χρηματοδότηση. Μόνο το 27% της απαιτούμενης χρηματοδότησης για τη διατροφή είχε εξασφαλιστεί έως τα μέσα του 2025. Ως αποτέλεσμα, οι προβλέψεις δείχνουν ότι 2,3 εκατομμύρια παιδιά θα μείνουν χωρίς θεραπεία για σοβαρό οξύ υποσιτισμό, προκαλώντας ενδεχομένως επιπλέον 369.000 αποτρέψιμους θανάτους παιδιών ετησίως.

Τι προκαλεί οξεία επισιτιστική ανασφάλεια και υποσιτισμό;

Η επικαιροποιημένη έκθεση για τα μέσα του έτους εντοπίζει τρεις κύριους τύπους κλυδωνισμών, οι οποίοι, όταν συνδυάζονται με υψηλό ποσοστό ευάλωτων πληθυσμών σε χώρες που πλήττονται από επισιτιστική κρίση, λειτουργούν ως οι κύριοι παράγοντες οξείας επισιτιστικής ανασφάλειας. Αυτοί οι κλυδωνισμοί είναι:

Σύγκρουση/ανασφάλεια: Οι συγκρούσεις είναι η κύρια αιτία της οξείας επισιτιστικής ανασφάλειας σε χώρες και εδάφη όπως η Γάζα, το Σουδάν και η Υεμένη, όπου η συνεχιζόμενη βία και ο εκτοπισμός έχουν διαταράξει τα μέσα διαβίωσης, τις αγορές και την πρόσβαση της ανθρωπιστικής βοήθειας.
Οικονομικοί κλυδωνισμοί: Οι οικονομικοί κλυδωνισμοί, συμπεριλαμβανομένων των υψηλών τιμών των τροφίμων, της δυσχέρειας του χρέους και του μη βιώσιμου δημόσιου χρέους, αποτελούν την κύρια αιτία οξείας επισιτιστικής ανασφάλειας σε χώρες όπως η Αϊτή, όπου η οικονομική συρρίκνωση και ο υψηλός πληθωρισμός των τροφίμων περιορίζουν σοβαρά την πρόσβαση σε τρόφιμα.
ακραίων καιρικών φαινομένων: Τα ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως τα ελλείμματα βροχοπτώσεων στο Αφγανιστάν, οι τοπικές πλημμύρες στη Μιανμάρ και οι βροχοπτώσεις κάτω του μέσου όρου και οι τοπικές πλημμύρες στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική, αναφέρονται επίσης ως βασικοί παράγοντες οξείας επισιτιστικής ανασφάλειας σε αυτή την επικαιροποίηση στα μέσα του έτους.

Υποστήριξη του ΚΚΕρ για την ανάλυση δεδομένων και πληροφοριών

Η ενδιάμεση επικαιροποίηση της παγκόσμιας έκθεσης για την επισιτιστική κρίση 2025 βασίζεται σε δεδομένα από πρωτοβουλίες πολλών εταίρων, όπως η ολοκληρωμένη ταξινόμηση των φάσεων επισιτιστικής ασφάλειας. (IPC), το Cadre Harmonisé(CH) και άλλες ισοδύναμες μετρήσεις.

Το Κοινό Κέντρο Ερευνών (JRC) διαδραματίζει καίριο ρόλο συμβάλλοντας στην παραγωγή των εν λόγω δεδομένων, παρέχοντας τεχνική και συμβουλευτική υποστήριξη στα πλαίσια της IPC και της CH, καθώς και στην ανώτερη επιτροπή που είναι αρμόδια για την έγκρισή τους.

Επιπλέον, τα κομβικά σημεία ανωμαλίας της γεωργικής παραγωγής (ASAP) του ΚΚΕρ παρέχουν πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο που τροφοδοτούν την ανάλυση IPC και CH.

Παγκόσμιο Δίκτυο κατά των Επισιτιστικών Κρίσεων

Το Παγκόσμιο Δίκτυο κατά των Επισιτιστικών Κρίσεων, το οποίο δρομολογήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση, τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO) και το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα (WFP) το 2016, επιδιώκει την καλύτερη σύνδεση, ενσωμάτωση και καθοδήγηση των υφιστάμενων πρωτοβουλιών, εταιρικών σχέσεων, προγραμμάτων και διαδικασιών πολιτικής για την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων των επισιτιστικών κρίσεων.

Από την έναρξη της πρώτης παγκόσμιας έκθεσης για τις επισιτιστικές κρίσεις το 2016, την οποία δρομολόγησε το ΚΚΕρ, η συμβολή της ΕΕ βασίζεται στον στενό συντονισμό μεταξύ των υπηρεσιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (κυρίως των Γενικών Διευθύνσεων Διεθνών Εταιρικών Σχέσεων, Ευρωπαϊκής Πολιτικής Προστασίας και Επιχειρήσεων Ανθρωπιστικής Βοήθειας και του ΚΚΕρ) και άλλων εταίρων.

Τα τελευταία 7 χρόνια, η Παγκόσμια Έκθεση για την Επισιτιστική Κρίση έχει εξελιχθεί σε μία από τις κύριες πρωτοβουλίες πολλαπλών εταίρων στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Δικτύου κατά των Επισιτιστικών Κρίσεων και χρησιμεύει ως εμβληματική έκδοσή της.

Η παγκόσμια έκθεση για τις επισιτιστικές κρίσεις 2025 και η ενδιάμεση επικαιροποίησή της είναι το αποτέλεσμα κοινής, συναινετικής αξιολόγησης της επισιτιστικής κρίσης παγκοσμίως από 16 οργανισμούς-εταίρους, η οποία συντονίζεται από το δίκτυο πληροφοριών για την επισιτιστική ασφάλεια.(FSIN).