Νέες εκθέσεις υπογραμμίζουν τον ρόλο της ΚΓΠ στην ενίσχυση των αγροτικών περιοχών
Η Επιτροπή δημοσίευσε νέα μελέτη στην οποία εξετάζεται η συμβολή της χρηματοδότησης της ΕΕ στην ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών και η αξιολόγηση του αντικτύπου του LEADER στις αγροτικές περιοχές. Αμφότερες υπογραμμίζουν τον σημαντικό αντίκτυπο της κοινής γεωργικής πολιτικής (ΚΓΠ), στην αντιμετώπιση των αναγκών των αγροτικών περιοχών και στην αντιμετώπιση των δράσεων που καθορίζονται στο μακροπρόθεσμο όραμα για τις αγροτικές περιοχές. Η μελέτη αξιολογεί επίσης τον ρόλο άλλων ταμείων της ΕΕ που στοχεύουν τις αγροτικές περιοχές (2014-2020): το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης/Ταμείο Συνοχής, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας (ΕΤΘΑ), καθώς και τα εθνικά ταμεία. Η μελέτη δείχνει ότι η εφαρμογή μιας ολοκληρωμένης αγροτικής στρατηγικής βοηθά τις χώρες της ΕΕ να κατευθύνουν αποτελεσματικά τη χρηματοδότηση της ΚΓΠ στις αγροτικές περιοχές και να καλύψουν τις ανάγκες των αγροτικών κοινοτήτων.
Η Επιτροπή έχει δεσμευτεί να στηρίξει όλες τις αγροτικές περιοχές και τις απομακρυσμένες περιοχές. Στις περισσότερες χώρες της ΕΕ, η στήριξη των απομακρυσμένων και περιορισμένων αγροτικών περιοχών προέρχεται κυρίως από την ΚΓΠ.
Η μελέτη δείχνει ότι μεταξύ 2014-2022, η ΚΓΠ διέθεσε 8,6 δισ. EUR για τη στήριξη μη γεωργικών δραστηριοτήτων σε αγροτικές περιοχές. Αυτό καταδεικνύει τον ρόλο της ΚΓΠ όχι μόνο στη στήριξη των γεωργών και της γεωργίας, αλλά και στην ενίσχυση άλλων επιχειρήσεων και κοινοτήτων στις αγροτικές περιοχές [1]. Η στήριξη της ΚΓΠ μπορεί, για παράδειγμα, να επενδύσει στην κατασκευή νέων δημόσιων οδών και στην εφαρμογή λύσεων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ή στη μετατροπή εγκαταλελειμμένων κατοικιών σε κοινοτικά κέντρα. Ομοίως, η ΚΓΠ συνέβαλε στη δημιουργία χώρων που προσφέρουν ψηφιακές υπηρεσίες στις αγροτικές κοινότητες, παρέχοντας ευκαιρίες για τη διοργάνωση σεμιναρίων κατάρτισης, αθλητικών εκδηλώσεων, παραστάσεων ή τοπικών σχολικών συναντήσεων. Οι τοπικές αγροτικές αρχές λαμβάνουν επίσης χρηματοδότηση από την ΕΕ για την ψηφιοποίηση των δραστηριοτήτων τους, τη βελτίωση της πρόσβασης σε υπηρεσίες, την προώθηση της περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης και τη στήριξη των νεοφυών αγροτικών επιχειρήσεων στην ανάπτυξη καινοτόμων τεχνολογιών. Κάθε επιτυχημένο έργο βελτιώνει τις συνθήκες διαβίωσης της υπαίθρου και την πρόσβαση σε υπηρεσίες, συμβάλλοντας άμεσα στη δημιουργία δυναμικών τοπικών κοινοτήτων.
Η πιο αποτελεσματική στήριξη βασίζεται σε προσεγγίσεις βάσης και βασίζεται σε έργα μικρής κλίμακας.
Η μελέτη αναγνωρίζει ότι οι ανάγκες των αγροτικών περιοχών γίνονται όλο και πιο περίπλοκες και τα συμπεράσματά της συνιστούν την υιοθέτηση ολιστικών προσεγγίσεων πολιτικής για την ακόμη καλύτερη στόχευση της ΚΓΠ και άλλων κονδυλίων της ΕΕ στις αγροτικές περιοχές στο μέλλον.
Επιπλέον, η αξιολόγηση κατέδειξε την προστιθέμενη αξία της προσέγγισης LEADER, η οποία παρέχει μικρά αλλά αποτελεσματικά έργα και έχει συμβάλει στη δημιουργία σχεδόν 60000 θέσεων εργασίας και περισσότερων από 2700 ομάδων τοπικής δράσης (ΟΤΔ) που καλύπτουν αγροτικό πληθυσμό 170 εκατομμυρίων ατόμων. Επίσης, στοχεύει ειδικά σε περιοχές που είναι οικονομικά μειονεκτούσες, περιφερειακές ή απομακρυσμένες, ή που φιλοξενούν ευάλωτες κοινότητες.
Ιστορικό
Οι αγροτικές περιοχές της ΕΕ καλύπτουν το 83 % της επικράτειας της ΕΕ. Η αγροτική ανάπτυξη αποτελεί τον «δεύτερο πυλώνα» της κοινής γεωργικής πολιτικής (ΚΓΠ), ενισχύοντας τον «πρώτο πυλώνα» της εισοδηματικής στήριξης και των μέτρων της αγοράς με την ενίσχυση της κοινωνικής, περιβαλλοντικής και οικονομικής βιωσιμότητας των αγροτικών περιοχών. Κατά την περίοδο προγραμματισμού 2014-2020, η ΚΓΠ έχει συγχρηματοδοτήσει προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης που υλοποιούνται σε περιφερειακό επίπεδο ή σε επίπεδο χωρών της ΕΕ σε ολόκληρη την ΕΕ. Στην ΚΓΠ 2023-27, οι χώρες της ΕΕ έχουν δημιουργήσει διάφορες παρεμβάσεις, συμπεριλαμβανομένων πρωτοβουλιών που σχετίζονται με τη γεωργία και δεν βασίζονται στην έκταση, όπως οι επενδύσεις, η συνεργασία και η ανταλλαγή γνώσεων, στα στρατηγικά τους σχέδια για την ΚΓΠ, για την αντιμετώπιση των ποικίλων αναγκών τους. Το 2021 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε το μακρόπνοο όραμά της για τις αγροτικές περιοχές της ΕΕ, προσδιορίζοντας τις προκλήσεις και τις ανησυχίες που αντιμετωπίζουν, καθώς και τις πολλές ευκαιρίες που έχουν στη διάθεσή τους. Λεπτομερείς στατιστικές και αναλύσεις για τις αγροτικές περιοχές της ΕΕ, οι οποίες καλύπτουν τις οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές πτυχές, είναι διαθέσιμες στο Αγροτικό Παρατηρητήριο. Ευκαιρίες χρηματοδότησης μπορούν να βρεθούν μέσω της εργαλειοθήκης για την αγροτική οικονομία.
[1] Σύνολο πληρωμών της ΕΕ το 2021.