Νέα κριτήρια για πιο πράσινα και υγιεινά μενού δημόσιων κυλικείων
Πιο βιώσιμες επιλογές για τα δημόσια τρόφιμα
Μια νέα έκθεση του ΚΚΕρ περιγράφει τα βιώσιμα κριτήρια για τις δημόσιες συμβάσεις τροφίμων: Τον τρόπο με τον οποίο τα σχολεία, τα νοσοκομεία ή τα δημόσια ιδρύματα αγοράζουν, προμηθεύονται και διαχειρίζονται τρόφιμα και ποτά.
Τα προτεινόμενα κριτήρια αποσκοπούν στην προώθηση πιο υγιεινών και βιώσιμων επιλογών τροφίμων, είτε παρασκευάζονται είτε σερβίρονται στην καντίνα, μέσω της εστίασης ή σε μηχανήματα αυτόματης πώλησης.
Μολονότι δεν είναι δεσμευτικά, τα κριτήρια έχουν ως στόχο να βοηθήσουν τις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές να βελτιώσουν τη βιωσιμότητα του συστήματος τροφίμων και να χρησιμοποιήσουν τις δημόσιες συμβάσεις τροφίμων με στρατηγικό τρόπο για την αντιμετώπιση περιβαλλοντικών, κοινωνικών, συμπεριλαμβανομένων των υγειονομικών και οικονομικών ζητημάτων.
Πράσινα και βιώσιμα κριτήρια
Η καινοτομία αυτής της προσέγγισης έγκειται στην περιεκτική της φύση. Η έκθεση περιλαμβάνει βέλτιστες πρακτικές και εργαλεία εμπνευσμένα από μια σφαιρική έννοια της βιωσιμότητας. Διερευνά περιβαλλοντικές, κοινωνικές, οικονομικές και υγειονομικές πτυχές, συμπεριλαμβανομένης της καλής διαβίωσης των ζώων και της διατροφής.
Οι περιβαλλοντικές πτυχές βασίζονται και επεκτείνονται σε κριτήρια πράσινων δημόσιων συμβάσεων. Τα προτεινόμενα κριτήρια καλύπτουν τη βιολογική γεωργία, τα δίκαια και δεοντολογικά προϊόντα· πιο βιώσιμα ψάρια· καλή μεταχείριση των ζώων· πρόληψη της σπατάλης τροφίμων· και την κατάρτιση του προσωπικού. Δίνεται προσοχή στις βιώσιμες γεωργικές πρακτικές και στις βραχείες αλυσίδες εφοδιασμού, καθώς και στις συνθήκες εργασίας και στην ένταξη των ευάλωτων ομάδων.
Διατροφή σε πρώτο πλάνο
Τα κριτήρια που αναπτύχθηκαν πρόσφατα τονίζουν την ανάγκη, όπως συνιστάται από τις διατροφικές κατευθυντήριες γραμμές σε εθνικό επίπεδο, να στραφούμε σε μια διατροφή πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, όσπρια, δημητριακά ολικής αλέσεως, ξηρούς καρπούς και σπόρους, μειώνοντας παράλληλα το αλάτι, τα ελεύθερα σάκχαρα, τα κορεσμένα λίπη, το αλκοόλ και το κόκκινο και επεξεργασμένο κρέας.
Τόσο το περιβάλλον όσο και η υγεία μπορούν να επωφεληθούν από αυτές τις διατροφικές αλλαγές. Θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στον πληθυσμό-στόχο των δημόσιων συμβάσεων, συμπεριλαμβανομένων των ευάλωτων ατόμων, όπως τα παιδιά, οι ηλικιωμένοι ή οι νοσηλευόμενοι ασθενείς. Η προώθηση κατάλληλης διατροφής ανάλογα με την ηλικία είναι καίριας σημασίας για την πρόληψη των μη μεταδοτικών ασθενειών.
Πρακτικές οδηγίες για την εφαρμογή
Τα προτεινόμενα κριτήρια παρουσιάζονται ως πρακτικός κατάλογος που καλύπτει διάφορες ανάγκες προμήθειας τροφίμων, υπηρεσιών εστίασης ή μηχανημάτων αυτόματης πώλησης. Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζεται ευελιξία για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και τις αναθέτουσες αρχές, οι οποίες μπορούν να επιλέγουν και να εφαρμόζουν τα κριτήρια βιώσιμων δημόσιων συμβάσεων που ανταποκρίνονται καλύτερα στις ανάγκες τους.
Όλα τα κριτήρια που παρουσιάζονται συνδυάζονται με σαφείς μηχανισμούς επαλήθευσης για τους ελέγχους συμμόρφωσης και την παρακολούθηση, όπως συστήματα πιστοποίησης και δηλώσεις. Όποτε είναι δυνατόν, τα κριτήρια συνδυάζονται με παραδείγματα και βέλτιστες πρακτικές από την πραγματική εφαρμογή των κριτηρίων βιώσιμων δημόσιων συμβάσεων σε εθνικό και τοπικό επίπεδο.
Η έκθεση περιγράφει υποστηρικτικά εργαλεία για την εφαρμογή, όπως η αξιολόγηση του κύκλου ζωής για την αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων· κατευθυντήριες γραμμές και στρατηγικές για τα διατροφικά κριτήρια· και παρακολούθηση και αξιολόγηση.
Καλύπτει επίσης τον διάλογο με την αγορά και τη συμμετοχή των ενδιαφερόμενων μερών, καθώς τα κριτήρια πρέπει να υποστηρίζονται από την ανάπτυξη ικανοτήτων, τη συμμετοχή των ενδιαφερόμενων μερών και ένα υποστηρικτικό περιβάλλον πολιτικής.
Μια συνταγή για βιώσιμες προμήθειες τροφίμων.
Το ΚΚΕρ κατάρτισε κατάλογο κριτηρίων, βέλτιστων πρακτικών και άλλων εργαλείων που μπορούν να ενσωματωθούν στις προσφορές από τις αναθέτουσες αρχές και να εφαρμοστούν από τους αγοραστές σε ολόκληρη την Ευρώπη. Στόχος μας είναι να βοηθήσουμε τα σχολεία, τα νοσοκομεία και άλλα δημόσια ιδρύματα και περιβάλλοντα, όπως τα κυλικεία, να σερβίρουν τρόφιμα που τρέφουν τους ανθρώπους και τον πλανήτη και τελικά να συμβάλουν σε ένα βιώσιμο σύστημα τροφίμων.
Όραμα για τη γεωργία
Οι δημόσιες συμβάσεις τροφίμων διαδραματίζουν καίριο ρόλο στη διαμόρφωση του συστήματος τροφίμων και στην προώθηση της βιωσιμότητας. Η ενίσχυση του ρόλου των δημόσιων συμβάσεων είναι ένας από τους τομείς δράσης του οράματος για τη γεωργία και τα τρόφιμα.