Η αλληλεπίδραση των κινητήριων δυνάμεων της μετανάστευσης
Την Παγκόσμια Ημέρα Μεταναστών, το Κοινό Κέντρο Ερευνών (JRC) δημοσιεύει τον Άτλαντα της Μετανάστευσης 2024, ο οποίος διερευνά τους σύνθετους παράγοντες και τις συνθήκες που διαμορφώνουν τις μεταναστευτικές μετακινήσεις.
Το θεματικό κεφάλαιο του Άτλαντα της Μετανάστευσης 2024 παρέχει μια συστηματική προσέγγιση για την κατανόηση αυτών των παραγόντων —γνωστών ως κινητήριων δυνάμεων — οι οποίοι επηρεάζουν τις συνθήκες και τις επιλογές που αντιμετωπίζουν τα άτομα όταν εξετάζουν το ενδεχόμενο μετεγκατάστασης.
Το έργο αυτό συμβάλλει στην προώθηση των συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης και των μεθοδολογιών πρόβλεψης της μετανάστευσης, υποστηρίζοντας την ευρωπαϊκή μεταναστευτική πολιτική μέσω της ολοκληρωμένης κατανόησης των παραγόντων μετανάστευσης. Οι πολιτικές που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση των μεταναστευτικών ζητημάτων θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις διαφοροποιημένες και πολυεπίπεδες πραγματικότητες της δυναμικής της μετανάστευσης.
Οκτώ διαστάσεις που επηρεάζουν τη μετανάστευση
Ο Άτλας ομαδοποιεί τους οδηγούς μετανάστευσης σε οκτώ διαστάσεις: δημογραφική, οικονομική, περιβαλλοντική, κοινωνικοπολιτιστική, πολιτική, ασφάλεια, ανθρώπινη ανάπτυξη και υπερεθνική.
Δείχνει ότι οι διάφοροι παράγοντες που ανήκουν σε αυτές τις διαστάσεις επηρεάζουν συχνά τη μετανάστευση ως παράγοντες ώθησης και έλξης, τόσο από την πλευρά της προσφοράς όσο και από την πλευρά της ζήτησης.
Για παράδειγμα, οικονομικοί παράγοντες όπως οι μισθολογικές ανισότητες, η ανεργία και η οικονομική αστάθεια μπορεί να ωθήσουν τους ανθρώπους να εγκαταλείψουν τη χώρα τους, ενώ η διαθεσιμότητα οικονομικών πόρων και η υπόσχεση για μια θέση εργασίας σε μια χώρα προορισμού μπορεί να διευκολύνουν αυτή τη μετακίνηση.
Νέα τεχνική έκθεσησχετικά με τις κινητήριες δυνάμεις της μετανάστευσης, στις οποίες βασίζεται το θεματικό κεφάλαιο του Άτλαντα, καταγράφει μια βιβλιοθήκη 130 δεικτών στις οκτώ διαστάσεις. Οι δείκτες αυτοί μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παρακολούθηση των αλλαγών που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τις μεταναστευτικές μετακινήσεις.
Πολλαπλοί αλληλένδετοι παράγοντες οδηγούν τη μετανάστευση
Η έρευνα τονίζει ότι στις περισσότερες περιπτώσεις, η μετανάστευση οδηγείται από μια σύνθετη αλληλεπίδραση πολλαπλών παραγόντων.
Είτε προέρχονται από οικονομικές δυσκολίες, ανησυχίες για την ασφάλεια, περιβαλλοντικές πιέσεις ή φιλοδοξίες για μια καλύτερη ζωή, τα κίνητρα μετανάστευσης είναι σπάνια μοναδικά ή απλά και συχνά αψηφούν απλές εξηγήσεις αιτίας-αποτελέσματος.
Αντ’ αυτού, ένα ευρύ φάσμα αλληλένδετων παραγόντων που συνδέονται με τις συνθήκες στη χώρα προέλευσης, οι ευκαιρίες στη χώρα προορισμού, καθώς και οι προσωπικές φιλοδοξίες διαμορφώνουν το μεταναστευτικό δυναμικό των ατόμων και των ομάδων.
Αυτές οι πολυπλοκότητες προκαλούν μη γραμμικά αποτελέσματα, όπου ο ίδιος οδηγός μπορεί να ωθήσει ορισμένα άτομα να μεταναστεύσουν, ενώ περιορίζουν άλλα, ανάλογα με τις μοναδικές περιστάσεις τους. Επιπλέον, οι πρόσφυγες, οι αιτούντες άσυλο, οι οικονομικοί μετανάστες και άλλοι τύποι μεταναστών που αποτελούν μέρος του ίδιου μεταναστευτικού κινήματος και χρησιμοποιούν τις ίδιες οδούς, συχνά έχουν διαφορετικά κίνητρα για τη μετανάστευση.
Τα δεδομένα διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην κατανόηση των μεταναστευτικών κινήσεων
Λόγω της έλλειψης αντιπροσωπευτικών δεδομένων σχετικά με τους οδηγούς μετανάστευσης, ο Άτλας της Μετανάστευσης 2024 χρησιμοποιεί δεδομένα σχετικά με τις άδειες διαμονής για να κατανοήσει τους λόγους για τους οποίους οι άνθρωποι μετακινούνται σε χώρες της ΕΕ. Οι άδειες αυτές εκδίδονται για διάφορους λόγους, όπως η εργασία, η οικογενειακή επανένωση, η εκπαίδευση και οι ανθρωπιστικοί λόγοι και, ως εκ τούτου, παρέχουν μια ένδειξη των κινήτρων για τη μετανάστευση.
Για παράδειγμα, τα είδη αδειών που εκδόθηκαν στη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ισπανία και την Ιταλία το 2023 διέφεραν σημαντικά, αντανακλώντας διαφορετικές μεταναστευτικές πολιτικές και κινητήριες δυνάμεις, σύμφωνα με το διάγραμμα 1.
Για παράδειγμα, η Γερμανία διαθέτει υψηλό ποσοστό αδειών για πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο (46,1 %), ενώ η Ιταλία διαθέτει περισσότερες άδειες απασχόλησης (42,4 %).
Ο Άτλας υπογραμμίζει το ρόλο των δεδομένων στην υπέρβαση των απλοϊκών στερεοτύπων και των μύθων για τη μετανάστευση και στην παροχή μιας πιο διαφοροποιημένης, τεκμηριωμένης κατανόησης των αναλογιών και της δυναμικής των διαφόρων μεταναστευτικών κινημάτων.
Ιστορικό
Ο Άτλας της Μετανάστευσης είναι ένα διαδραστικό διαδικτυακό εργαλείο που παρέχει βασικά στοιχεία και αριθμούς για τη μετανάστευση για τη στήριξη της τεκμηριωμένης χάραξης πολιτικής. Περιλαμβάνει τα τελευταία στοιχεία για τη μετανάστευση σε 27 κράτη μέλη της ΕΕ και 171 τρίτες χώρες, ενοποιημένα από επίσημες διεθνείς πηγές, όπως η Eurostat.
Το εργαλείο προσφέρει ειδικά ανά χώρα προφίλ, περιφερειακές επισκοπήσεις και διαδραστικές οπτικοποιήσεις, καλύπτοντας θέματα όπως οι αριθμοί μετανάστευσης, οι λόγοι μετανάστευσης, οι αιτήσεις ασύλου, τα εμβάσματα και η ένταξη των μεταναστών. Διατίθεται επίσης έντυπη έκδοση, ενώ το διαδικτυακό εργαλείο παρέχει συνεχώς ενημερωμένα δεδομένα.
Σχετικοί σύνδεσμοι
Άτλαντας της Μετανάστευσης 2024
«Οι κινητήριες δυνάμεις της μετανάστευσης: διαστάσεις και δείκτες» έκθεση